Boşanma oranlarının son yıllarda ciddi bir şekilde artması, gözle görünebilir bir durum. Sağlıksız ilişkilerin yürütülmemesi adına boşanma süreci doğal olsa da kadın ve erkek için oldukça zorlu bir süreçtir. Öyle ki bu boşanma sürecinde yaşananlar iki tarafı da derinden etkiler. Bireyler kendi sağlıklarını koruyabildikleri zaman çocukların sağlığını da koruyabilirler. Peki çocuklar için durum nedir? Her yaşta aynı derecede mi etkilenirler? Bu sorulara cevap verelim
Temel olarak biliyoruz ki hangi yaşta olursa olsun çocuktan boşanma durumu saklanmamalı ve yaş grubuna göre uygun bir dille anlatılmalı. Fakat her çocuk, yaş grubuna uygun olarak olayları kavrar ve yorumlarlar.
Etkilenme durumlarını yaş gruplarına ayırırsak;
1-3 YAŞ ARASI;
Bu yaş grubu çocuklar oyun çocukluğu dönemindedirler. Boşanma çocuğa aktarılır. Fakat bu dönemde yorumlama seviyesi şudur; Ana-babadan birinin evden ayrıldığını anlar. Ama sebebini kavrayamazlar.
Süreç doğru yönetilmediğinde;
Eskisine göre daha sık ve çok ağlama, bağlanma, uyku sorunları, davranışsal gerileme (Altına kaçırma, parmak emmenin yeniden başlaması),Ebeveynden ayrı olduğunda endişe ve kaygı hissetme, öfke patlamaları, ısırma ve rahatsız edici davranma gibi saldırgan davranışlar gözlemlenebilir.
3-6 YAŞ ARASI;
Okul öncesi dönemi çocuklardır. Boşanma yaşına uygun bir dille anlatılır. Fakat boşanmanın anlamını tam olarak anlayamamakla birlikte, anne veya babadan birinin hayatında eskisi gibi yer almadığını fark eder.
Boşanma süreci doğru yönetilmediğinde ise;
Yaşananlardan dolayı kendisini suçlayabilir. Öfke duygularını yoğun olarak yaşayabilir. Birlikte yaşadığı ebeveynine hırçın ve öfkeli ve huysuz olur. Uyku sorunları yaşayabilir. Korku geliştirebilir.
6-11 YAŞ;
Bu dönemdeki çocuklar okul dönemi çocuklarıdır. Yorumlama gücü daha yüksektir. Boşanma olgusunun ne olduğunu anlamaya başlar. Ana-babasının artık birlikte yaşamayacağını ve birbirlerini eskisi gibi sevmeyeceklerini anlar.
Boşanma süreci doğru yönetilmediğinde;
Kendisini aldatılmış hissedebilir. Ebeveyninden gidenin geri döneceğini ümit eder. Ayrılan ebeveynin artık kendisini istemediğini düşünür. Arkadaşlarını görmezlikten gelebilir. Kimsenin onu okuldan almaya gelmeyeceğini düşünerek kaygı duyar. Baş ve karın ağrılarından şikâyet edebilir. Uyku düzeni bozulabilir. Uyuma güçlükleri yaşar. Boşanmadan sorumlu tuttuğu, birlikte olduğu ana ya da babasına karşı hırçınlaşabilir
Çocukluk dönemi, görüldüğü gibi boşanmalar için zorlu bir dönemdir. 11 yaşın üstü ergen grubunda ise boşanmanın olumsuz etkileri ergenlik dönemi ile birleşecektir. Farklı ele alınmalıdır.
Şunu bilmek gerekir ki her boşanma süreci her çocuk için aynı geçmez. Biz yetişkinler faklı etkilendiğimiz gibi çocuklar da bu durumdan farklı derecede etkilenirler. Burada önemli olan nokta süreci nasıl yönettiğinizdir. Süreci doğru yönettiğiniz sürece kendiniz için doğru olduğuna inandığınız bu kararın çocukta olumsuz iz bırakmasını beklemeyiz. Burada öncelikle kendi ruh sağlığınızı ayakta tutmaya ihtiyacınız var. Unutmayalım ki boşanmalarda karı-kocalık bitiyor. Anne-babalık devam ediyor. Kendiniz için ve çocuğunuzun dönemsel özelliklerine göre yaklaşımınızı düzenlemek adına uzman desteği almaktan çekinmeyin.
Psk. Burçin Koyuncu
www.psikologburcinkoyuncu.com