Artık sıkça karşılaştığımız ‘’bilinçaltı temizleme’’ reklamlarından bahsetmek istiyorum size. Bilinç nedir ,bilinçaltı nedir? Bilinçaltı temizliği mümkün mü? Orada asıl yapılan nedir? Bunu kimler yapabilir? Bireyleri bilinçlendirmek adına bunlarla ilgili bilgilendirme yapmak istiyorum. Çünkü ruh sağlığımız rastgele emanet edemeyecek kadar önemli ve değerlidir.
İnsanlar yaşadıkları olumsuz deneyimlerin etkisinden kurtulmak için, unutayım silinsin hiç hatırlamayayım gibi bir istek içerisindeler. Bu aslında yaşanılan olaydan ziyade olayların yarattığı izlerden kurtulma isteğidir. İstenilen şey ‘silme’ olunca ‘bilinçaltı temizliği’ tabiri ilgi ve istek uyandıran bir sihirli değnek beklentisi yaratıyor. Böyle bir sihirli değnek mümkün mü?
Öncelikle bilinç ve biliç altı nedir tanıyalım
Şunu hemen düzeltelim bilinçaltı adıyla bahsedilen aslında ‘bilinçdışı’dır. Ama anlaşılır olması adına halk arasında bilinen ‘bilinçaltı’ tabirini kullanacağım.
Bilinç; algılanabilen olaylar, duygular, düşünceler gibi insana ait birçok şeyin bulunduğu alandır. Bilinç, yüzeye çıkandır, farkında olduğumuz bölgedir . Bilinçaltı ise yüzeye çıkmadan kalan, bazen kendisini değişik şekillerde dışa vuran bilinçten bağımsız yerdir. Doğduğumuzdan beri dünyaya karşı oluşan ilk yargılarımız yani psikolojideki bir diğer adıyla şemalarımızda bilinçaltına kaydedilir, ve bilinçli aklımızla yaptığımız tüm seçimlerde bilinçaltımıza göre şekillenir.
Bilinçaltını, beynimizin kara kutusuna benzetebiliriz, çünkü bilinçaltı doğumdan ölüme kadar tüm yaşananları, çevremizdeki gördüğümüz, duyduğumuz bütün her şeyi kayıt eder.
Bilinçaltındakileri görebilmek, silmek mümkün mü?
Bilinçaltı temizliği talep eden bireylerde amaç, olumsuz yaşantıları tamamen silmek ise, BEYNİMİZ BİLGİSAYAR DEĞİLDİR SİLME TUŞU YOKTUR. Silme yerine, dönüşüm mümkündür. Olumsuz yaşantıların yarattığı ve güncel yaşantımızda bizi sekteye uğratan olumsuz duyguların tespitiyle, bunları olumlulara dönüştürmek mümkündür. Fakat bilinç ve bilinç altını ayırt edebilecek kişiler SADECE RUH SAĞLIĞI UZMANLARIDIR. Çünkü bilinçaltında dönen sizi duygu ve davranışlarımız açısından sekteye uğratan şeyler, aslında size zarar verdiğini düşündüğünüz anılar olmayabilir. Bazen olumsuz gördüğünüz anıların izleri gerçekten zarar vermiyor, altında farklı bir duygu işliyor olabilir. Bu nedenle dönüşüm yaptığını iddia eden ehil olmayan meslek grupları aslında doğru duyguyu ve asıl çalışılması gereken yeri bulamazlar. Bu ancak doğru ruh sağlığı uzmanı desteğiyle gün yüzüne çıkarılabilir. Yine de bunu sihirli bir değnek gibi yapmazlar. Değişim zorlu bir süreçtir..
Uzmanların bilinç ve bilinçaltı düzeyde çalıştıkları psikoterapi çeşitleri vardır . Bazı uzmanlar bilinç düzeyinde yani yüzeye çıkanlar ile yol alırken bazıları derine inerek bilinçaltı yöntemler kullanır. Bilinç düzeyinde; bilişsel davranışçı terapi, şema terapisi, kabul ve kararlılık terapisi gibi türler kullanılabiliyorken bilinçaltı için; serbest çağrışım, hipnoz, psikodinamik teknikler uzmanlarca tercih edilen yöntemlerdendir. Fakat bu teknikleri kısa vadeli ve yetkinlik vermeyen eğitimlerle uygulamak mümkün değildir. Kısacası ehil olmayan kişilerin ,örneği yaşam koçları, bilinçaltı koçları, bilinçaltı uzmanı gibi türevlendirilmiş meslek gruplarının sahip olduğu donanımlar ile ne yazıkki bu mümkün değildir.
Ehil olmayan meslek gruplarının , donanımları çerçevesinde uygulayabildikleri şey ; bilinçaltı değil, bilinç düzeyinde sadece enerji, meditasyon etkisi yaratan teknikler olmaktan öteye gitmez. Uygulanmaya çalışılan teknikler için yanlış veya zararlı demiyoruz. Bu teknikler; enerji düzeyinde meditasyon etkisiyle insan psikolojisini destekleyici FAKAT DERİNLİĞİ VE KALICILIĞI OLMAYAN teknikler diyebiliriz. Bunun bilinçaltı olduğunu söylemek cahilliktir. İsimlendirme doğru yapılmalıdır. Diğer türlü yarattıkları izlenim ve beklentiyi karşılayamayacakları için bu, kendilerini ve bireyleri kandırmaktan öteye geçemeyecek bir sektör halinde kalacaktır.
Dikkat ederseniz hiçbir psikiyatrist ya da psikolog ‘bilinçaltı temizliği’ tabirini kullanmaz. Çünkü ruh sağlığı uzmanları bu tip hurafelere meyil vermezler. Var olan ve işleyen kalıcılığı olan psikoterapi yöntemleriyle çalışırlar.
Sonuç olarak ;Bilinçaltı temizlikçileri insanların ruhsal ihtiyaçlarından yararlanma peşinde veya yetkin olmadıkları bir meslek tatminliğinin peşinde olabilirler. Kendi eğitimleri yetersizken bir de ‘eğitim verdikleri’ bireylere geçersiz sertifikalar sunarak yaptıkları şeyi ticari bir boyuta dönüştürmüş durumdalar. Fakat bizi ilgilendiren kısım şu ki; yardıma ihtiyacı olan insanların inançları suiistimal edilmemeli. Çünkü bilinç ve bilinçaltını ayırt edebilecek donanıma sahip değilken bilinçaltına girdiklerini iddia etmek insanları geçici olarak eylemek olacaktır. Bundan kazanç sağlayan bireyler sebebiyle insanların gerçek psikoterapiye olan inancı azalacak, bu da toplum ruh sağlığı düzeyini aşağı çekecektir. Kimsenin bunu yapmaya hakkı yoktur.
Eğer ‘bilinçaltı temizliği ne dair talepleriniz varsa yapabileceğiniz en doğru şey; öncelikle bir ruh sağlığı uzmanından psikolojik danışmanlık desteği almaya dikkat etmektir.
Psk. Burçin Koyuncu